• مزیت‌های استفاده از سوله‌های مرغداری
• طراحی و اجرای سالن‌های مرغداری
• دمای هوا
• رطوبت نسبی
• تهویه
• جهت وزش باد
• نور
• شیوع بیماری‌ها
• مراحل اجرای سالن‌های مرغداری

برای ساخت یک سوله مرغداری علاوه بر بررسی های دقیق عمرانی می بایست نکات ضروری برای دستیابی به هوای مناسب درون سالن را از همان آغاز ساخت سوله در نظر گرفت. در طراحی یک سوله مرغداری برای دستیابی به بهترین تهویه در تابستان و زمستان می بایست از دو روش تهویه تونلی و حداقلی استفاده کرد، در مورد نکات به کار رفته در ساخت و روش اجرای این دو سیستم تهویه در بخش تهویه حداقلی و تهویه تونلی به طور کامل آمده است.

سوله های مرغداری را در ابعاد گوناگون می سازند، اما استانداردترین اندازه سالن را می بایست در عرض ۱۲ متر و طول حداقل ۷۵ متر ساخت. ارتفاع سالن را نیز از زمین تا لبه سقف ۲/۵الی ۳ متر در نظر بگیرید وسط سقف سوله نیز از لبه تا وسط سوله نیم متر بالاتر بیاید، بدین معنی که اگر دیوار سوله ۲/۵ متر ساخته شده است مرکز سقف سوله از کف ۳ متر ارتفاع داشته باشد.

از دیگر نکات ساخت سوله ساخت سرسالن می باشد، سرسالن فضایی برای نصب هیتر و تابلو برق مادر و… می باشد. سرسالن باید دارای دریچه های کافی برای تامین هوای هیتر داشته باشد، همچنین در نصب هیتر در سر سالن دقت کنید که ورودی هوای مشعل را توسط یک لوله به خارج از سرسالن منتقل کنید.

متقاضیان طرح‌های مرغداری و دامداری بعد از انتخاب طرح موردنظر، باید نسبت به تهیه زمین و طی مراحل اداری مربوط اقدام نموده و درنهایت پروانه تأسیس طرح درخواستی خود را اخذ نمایند و آن مجوزی است که برای احداث تأسیسات موردنیاز، بر اساس موافقت صادره ضمن رعایت ضوابط و مقررات نظام دام‌پروری توسط سازمان جهاد کشاورزی صادر می‌گردد و تمام مشخصات مجری طرح، نوع و ظرفیت طرح، مقدار زمین و مساحت مسقف در آن قیدشده است.

مزیت‌های استفاده از سوله‌های مرغداری:

• - اجرای سالن در حداقل زمان ممکن
• - کاهش هزینه‌های اجرایی پروژه به سبب طراحی خاص سالن
• - تأمین شرایط مناسب دمایی جهت بهره‌برداری در کلیه فصول
• - تأمین شرایط محیطی یکنواخت در سالن جهت استفاده بهینه از فضای سالن
• - سهولت نصب تجهیزات و لوازم
• - سهولت در تعمیر و نگهداری
• - تأمین پارامترهای بهداشتی بر اساس استانداردهای روز دنیا

مجری پروژه پس از اخذ پروانه تأسیس باید نسبت به ترسیم نقشه طرح خود توسط کارشناسان مجرب اقدام کرده و بعد از تائید آن از طرف سازمان صادرکننده پروانه تأسیس، عملیات اجرایی را شروع نماید:

طراحی و اجرای سالن‌های مرغداری:

• عوامل محیطی مؤثر بر طراحی واحدهای مرغداری به شرح زیر هستند:

 1- دمای هوا

2- رطوبت نسبی

3- تهویه

4- جهت وزش باد و سرعت آن (حداقل و حداکثر)

5- نور

6- شیوع بیماری و اقلیم منطقه

7- نوع اقلیم منطقه جغرافیایی

8- ارتفاع از سطح دریا

واحدهای مرغداری باید به‌گونه‌ای طراحی و ساخته شوند که عوامل محیطی تأثیر زیادی بر بازده، رشد جوجه‌ها و تولید تخم‌مرغ نداشته باشد و از بروز بیماری‌ها و آلودگی‌های زیست‌محیطی جلوگیری شود.

برای ساخت یک سوله مرغداری علاوه بر بررسی‌های دقیق عمرانی می‌بایست نکات ضروری برای دستیابی به هوای مناسب درون سالن را از همان آغاز ساخت سوله در نظر گرفت، در طراحی یک سوله مرغداری برای دستیابی به بهترین تهویه در تابستان و زمستان می‌بایست از دو روش تهویه تونلی و حداقلی استفاده کرد، در مورد نکات به‌کاررفته در ساخت و روش اجرای این دو سیستم تهویه در بخش تهویه حداقلی و تهویه تونلی به‌طور کامل آمده است.

سوله‌های مرغداری را در ابعاد گوناگون می‌سازند، اما استانداردترین اندازه سالن را می‌بایست در عرض 12 متر و طول حداقل 75 متر ساخت. ارتفاع سالن را نیز از زمین تا لبه سقف 5/2 الی 3 متر در نظر بگیرید وسط سقف سوله نیز از لبه تا وسط سوله نیم متر بالاتر بیاید، بدین معنی که اگر دیوار سوله 5/2 متر ساخته‌شده است مرکز سقف سوله از کف 3 متر ارتفاع داشته باشد.

از دیگر نکات ساخت سوله ساخت سر سالن می‌باشد، سر سالن فضایی برای نصب هیتر و تابلو برق مادر و... می‌باشد. سر سالن باید دارای دریچه‌های کافی برای تأمین هوای هیتر داشته باشد، همچنین در نصب هیتر در سر سالن دقت کنید که ورودی هوای مشعل را توسط یک لوله به خارج از سر سالن منتقل کنید.

از دیگر ویژگی‌های سوله مرغداری ساختن حوضچه آب می‌باشد، حوضچه آب در دو سمت ورودی هوا به سالن برای خنک کردن هوای گرم تابستان ساخته می‌شود. دور حوضچه را بافنس می‌پوشانند و به فنس ها پوشال نصب می‌کنند. درون حوضچه آب یک گودال با ابعاد 80 در 80 سانتی‌متر و عمق یک متر وجود دارد، پمپ آب درون این قسمت نصب‌شده و آب را به بالای پوشال‌ها پمپ می‌کند. در بالای پوشال‌ها آب از روی شبکه‌ها به تمام سطح پوشال‌ها منتقل می‌شود و سطح پوشال‌ها را مرطوب می‌کند.

در برخی مرغداری‌ها برای توزیع یکنواخت‌تر هوا در سالن به‌جای آنکه سر سالن را در یک سمت سالن بسازند، سر سالن را در مرکز می‌سازند.

دمای هوا

دمای طبیعی بدن طیور حدود 41 درجه سانتی‌گراد است و درجه حرارت مطلوب در سالن‌های مرغداری همواره کمتر از این مقدار است.

در هنگام طراحی واحدهای مرغداری برای تأمین دمای مطلوب جوجه‌ها و مرغ‌ها باید به نکات زیر توجه داشت:

1- سالن در جهت مناسب احداث شود.

2- بر اساس شرایط منطقه ارتفاع مناسب برای دیوارهای سالن انتخاب شود

3- دیوارها و سقف سالن‌ها با استفاده از مصالحی با ضریب عایق حرارتی کافی ساخته شود

4- سیستم گرمایشی و سرمایشی سالن به‌طور صحیح طراحی شود.

در مناطق سردسیر برای استفاده بهینه از گرمای خورشید بهتر است، سالن‌های مرغداری به‌صورت شمالی-جنوب طراحی شوند. در این صورت در فصل زمستان که زاویه تابش خورشید در ایران مایل است، همواره یک ضلع طویل سالن در معرض آفتاب خواهد بود و به میزان زیادی در مصرف انرژی صرفه‌جویی می‌شود. البته در مناطق گرمسیر احداث ساختمان‌های شمالی جنوبی به‌منظور تأمین انرژی گرمایی در فصل زمستان اهمیت چندانی ندارد. در این مناطق انتخاب جهت سالن بیشتر به مسیر بادهای غالب منطقه بستگی دارد و سالن مرغداری به نحوی ساخته می‌شود که دیوارهای طویل آن در معرض وزش دائمی باد باشد.

در مناطق سردسیر ارتفاع دیوار سالن‌های مرغداری باید به حداقل برسد تا سطح در معرض تبادل حرارتی کاهش یابد؛ بنابراین در این‌گونه مناطق دیوارهایی با ارتفاع 2/2 تا 8/2 متر بر اساس سیستم پرورش در قفس یا پرورش بر روی بستر مناسب هستند؛ اما در مناطق سردسیر تأمین هوای بیشتر برای جوجه‌ها ممکن است ارتفاع دیوارهای سالن مرغداری تا 4 متر باشد.

دیوارها و سقف سالن‌های مرغداری همواره در معرض تبادل حرارت با هوای بیرون هستند، ازاین‌رو در هنگام طراحی سالن‌های مرغداری لازم است به مقدار حرارت مبادله شده از سطوح مختلف توجه شود. در مناطق خیلی گرم و خیلی سرد لازم است از مصالح ساختمانی با ضریب عایق حرارتی زیاد استفاده شود تا در مصرف انرژی صرفه‌جویی شود. شیشه جزو مصالح یا ضریب عایق حرارتی کم و ضریب انتقال حرارتی زیاد است و موجب اتلاف گرمای سالن می‌شود؛ بنابراین در صورت نیاز به نصب پنجره در ضلع جنوبی سالن‌های مرغداری، ابعاد پنجره‌ها باید به‌طور دقیق محاسبه شود. البته درب پنجره در ضلع جنوبی سالن‌ها در مناطق سردسیر به نفوذ آفتاب در زمستان و گرم کردن سالن‌ها کمک می‌کند. برای محاسبه ضریب عایق حرارتی دیوارها و سقف یک ساختمان می‌توان مجموع ضریب عایق حرارتی هریک از اجزای تشکیل‌دهنده را محاسبه کرد.

در مناطق گرمسیر ایران و در فصل تابستان، اغلب دمای هوای بیرون به 40 تا 45 درجه سانتی‌گراد می‌رسد. در این شرایط علاوه بر گرمای محیط، حرارت تولیدشده توسط خود پرندگان نیز دمای سالن مرغداری را افزایش می‌دهد؛ بنابراین در هنگام طراحی واحدهای مرغداری برای مناطق گرم سیری و نیمه گرمسیری، باید به مقدار گرمای تولیدشده توسط جوجه‌ها یا مرغ‌ها و حداکثر دمای هوا در فصل تابستان توجه کرد تا بتوان سیستم سرمایشی سالن‌ها را به‌طور دقیق طراحی نمود. سیستم آب‌رسانی نیز باید ظرفیت کافی برای تأمین نیاز گله، تأمین سیستم خنک‌کننده و همچنین نیاز سیستم رطوبت ساز را داشته باشد. ذخیره‌سازی آب در داخل مخازن فلزی پشت‌بام باعث گرم شدن زیاد آب و جلوگیری از خنک شدن پرندگان می‌شود. در صورت نیاز به نصب مخزن آب در پشت‌بام بهتر است آن را از تابش مستقیم آفتاب حفظ کرده و با مواد عایق (پشم‌شیشه) ایزوله کنند یا با رنگ‌های بازتابنده، رنگ‌آمیزی نمایند.

در مناطق سردسیر ایران، در فصل زمستان، دمای هوای بیرون به حدود 15- تا 25- درجه سانتی‌گراد می‌رسد که در این شرایط، لازم است دمای هوای ورودی به سالن مرغداری، در روزهای اول دوره پرورش، به حدود 30 درجه سانتی‌گراد برسد. گرچه بر اساس آنچه در قبل گفته شد بخشی از حرارت موردنیاز برای گرم کردن هوای سالن‌های مرغداری توسط خود پرندگان تأمین می‌شود، اما این مقدار حرارت موردنیاز برای گرم کردن هوای سالن‌های مرغداری کافی نیست و استفاده از وسایل گرمایشی مناسب برای تأمین دمای مطلوب جوجه‌ها و مرغ‌ها اجتناب‌ناپذیر است.

 رطوبت نسبی

رطوبت نسبی مطلوب برای سالن‌های مرغداری 60 تا 70 درصد است. در هنگام طراحی یک سالن مرغداری باید به متوسط رطوبت نسبی هوای منطقه در فصل‌های مختلف، مقدار رطوبت حاصل از تنفس و مدفوع پرندگان، امکان استفاده از دستگاه‌های مه پاش، استفاده از سیستم آبخوری مناسب با کمترین احتمال نشت، طراحی دقیق سیستم تهویه و عایق‌بندی درست کف به‌ویژه در مناطقی که سطح آب‌های زیرزمینی بالا است، توجه کرد. رطوبت نسبی عبارت است از نسبت دانسیته حقیقی بخار آب موجود در هوا به دانسیته بخار آب اشباع.

با کاهش دمای هوای محیط دانسیته رطوبت اشباع هوا کمتر می‌شود و حتی در صورت ثابت ماندن دانسیته حقیقی، رطوبت در واحدهای مرغداری، بیشتر در فصل زمستان بروز می‌کند. بالا بودن نسبی هوای ورودی به سالن به همراه رطوبت ناشی از تنفس و تبخیر آب مدفون کرن دیوارها و سقف می‌شود؛ درنتیجه خاصیت عایق بودن مصالح ساختمانی به دلیل خیس شدن پرها، مصرف انرژی بیشتر می‌شود. در این شرایط با تهویه‌ی سالن یا افزایش دمای هوا می‌توان رطوبت اضافی را از بین برد. در فصل تابستان به دلیل افزایش دما، در صد رطوبت نسبی در هوای بیرون کم است، در این شرایط برای جلوگیری از ایجاد گردوغبار و شیوع بیماری‌های تنفسی باید با استفاده از خنک‌کننده‌های تبخیری، یا دستگاه‌های مه‌پاش رطوبت نسبی هوای سالن را افزایش داد.

 تهویه

هوای پاک و سالم ترکیبی از گازهای مختلف است (نیتروژن 9/78، اکسیژن 95/20، آرگون 93/0، اسیدکربنیک 03/0، نئون 002/0 و هلیوم 0005/0 درصد). هر مرغ بالغ، در حالت استراحت و شرایط مطلوب محیطی به 06/0 مترمکعب در ساعت هوای تمیز نیاز دارد و احتیاج آن به اکسیژن حدود 75/0 تا 1 لیتر در ساعت است؛ اما در سالن‌های مرغداری هیچ‌گاه ترکیب گازهای هوا به این صورت نیست و در شرایط استرس حرارتی که سرعت تنفس مرغ‌ها افزایش می‌یابد، حجم هوا و اکسیژن موردنیاز طیور ممکن است تا چندین برابر افزایش یابد. براثر سوختن مواد غذایی در بدن مرغ، در هر ساعت حدود 72/0 لیتر دی‌اکسید کربن به ازای هر کیلوگرم وزن بدن تولید می‌شود. علاوه بر آن به دلیل تبخیر مواد آلی موجود در مدفوع به‌طور مرتب مقداری گاز آمونیاک به هوای سالن اضافه می‌شود و چنانچه در طراحی واحدهای مرغداری دقت نشود، این گازها به همراه گازهای سمی و گردوغبار موجود در هوای بیرون سلامت و تولید پرندگان را با مشکل مواجه می‌کند.

در هنگام طراحی واحدهای مرغداری، به‌منظور تأمین هوای پاک و سالم باید به رعایت فاصله کافی تا شهرهای بزرگ و واحد‌های صنعتی بزرگ و آلوده‌کننده‌ی هوا توجه شود.

پیش‌بینی فضای سبز و کاشت درختان پهن برگ در محوطه مرغداری و اطراف سالن‌ها نیز به لطافت هوا و تأمین اکسیژن کافی کمک می‌کند. بررسی‌ها نشان داده است که واحدهای مرغداری احداث‌شده در دامنه کوه و مناطق کوهستانی و خوش آب‌وهوا دارای تولید بالاتری هستند و این موضوع می‌تواند به کیفیت هوای این مناطق ارتباط داشته باشد. از سوی دیگر با طراحی و محاسبه دقیق سیستم تهویه و همچنین استفاده از سیستم‌های جمع‌آوری و دفع مکانیزه کود در سالن‌های مجهز به قفس می‌توان از تجمع گازهای مضر در سالن جلوگیری کرد.

 جهت وزش باد

جهت وزش باد، از جنبه‌های مختلف بر طراحی واحد‌های مرغداری تأثیر می‌گذارد:

• - جلوگیری از فرسایش دیوارهای سالن
• - تهویه طبیعی سالن‌ها در مناطق گرم و مرطوب
• - جلوگیری از اخلال در کار هواکش‌ها

چنانچه یکی از اضلاع طویل سالن مرغداری همواره در معرض وزش بادهای تند و موسمی‌ باشد، عمر مفید آن کاهش می‌یابد؛ بنابراین در مناطق بادخیز ایران باید سالن‌های مرغداری را از فرسایش محافظت کرد. برای این منظور کاشت چند ردیف درخت در مسیر جریان باد یا نصب بادشکن‌های مصنوعی می‌تواند مفید باشد. در مناطق گرم و مرطوب برای تهویه سالن و خارج کردن رطوبت اضافی، سالن‌های مرغداری را با دیوارهای جانبی باز، می‌سازند که در این صورت بهترین کار، استفاده از جریان طبیعی هواست. از سوی دیگر در هنگام طراحی سیستم تهویه سالن‌های مرغداری باید به جهت وزش بادهای غالب منطقه توجه داشت تا در کار هواکش‌ها مشکلی ایجاد نشود؛ بنابراین در صورت امکان هواکش‌ها را در جهتی که در مسیر وزش باد نباشد نصب می‌کنند.

 نور

شدت نور و دوره نوری (فوتوپریود) فراسنجه‌هایی مهم در سلامت، بازده تولید و تولیدمثل پرندگان هستند. شدت نور در بروز کانی بالیسم و مصرف آب و خوراک تأثیر دارد و همچنین دوره نوری در تولیدمثل و چرخه تولید تخم‌مرغ، مقدار کل خوراک مصرف‌شده و نرخ رشد جوجه‌ها تأثیر می‌گذارد. شدت نور با واحد لوکس یا فوت کندل (764/10 لوکس معادل حدود یک فوت کندل) سنجیده می‌شود. در یک روز آفتابی تابستان شدت نور بیرون حدود 80000 لوکس (حدود 8000 فوت کندل) است. به‌طورکلی شدت مناسب نور برای سالن‌های مرغداری گوشتی و تخم‌گذار 10 تا 20 لوکس (حدود 1 تا 2 فوت کندل تعیین شده است) و در هنگام جوجه ریزی شدت نور مناسب در سطح دانخوری‌ها 20- 25 لوکس است؛ بنابراین همواره لازم است میزان نور وارد شده به سالن‌های مرغداری کنترل شود. در سالن‌های دارای پنجره استفاده از شیشه‌های رنگی توصیه می‌شود. در سالن‌های مرغداری بدون پنجره، برای تأمین نور موردنیاز جوجه‌های یا مرغ‌ها در تمام اوقات شبانه‌روز از لامپ استفاده می‌شود. شدت نور لامپ‌ها با توجه به میزان نوردهی هر لامپ و تعداد آن‌ها با کمک دیگر تنظیم می‌شود. بدیهی است برای کنترل شدت نور در مراحل پرورش یا تولید می‌توان از دستگاه لوکس متر استفاده کرد. در سالن‌های پرورش جوجه گوشتی از چندین برنامه‌ی نوردهی استفاده می‌شود و در مرحله‌ی نیمچه‌گی مرغان تخم‌گذار و مرغان مادر به‌منظور رشد و تحریک آغاز تخم‌گذاری، استفاده از برنامه‌های نور – تاریکی ضروری است. در برنامه نوردهی چنانچه مدت تاریکی سالن بیشتر از ساعت تاریکی هوای بیرون باشد، استفاده از ابزارهایی مانند رنگ کردن پنجره‌های یا ساخت دیوارهای سه لایه‌ی شکافدار در مسیر ورودی هوا به سالن برای جلوگیری از نفوذ نور به داخل سالن ضروری است.

 شیوع بیماری‌ها

پیش‌بینی امکانات و تجهیزات لازم برای جلوگیری از انتشار بیماری‌ها و کنترل سریع مورد آلودگی، تأثیر زیادی بر بازده تولید واحد‌های مرغداری دارد. به‌عبارت‌دیگر واحدهای مرغداری باید به‌گونه‌ای طراحی و احداث شوند که حتی در صورت بروز بیماری در یک سالن، آلودگی به سالن‌های دیگر منتقل نشود و در این راستا توجه به نکات زیر اهمیت دارد:

• - رعایت فاصله مجاز تا واحد‌های مرغداری و دامداری دیگر و همچنین رعایت فاصله مناسب بین سالن‌های موجود در یک واحد مرغداری
• - احداث حوضچه‌ی ضدعفونی جلوی درب ورودی هر یک از سالن‌ها و احداث حوضچه‌های ضدعفونی جلوی درب ورودی واحد مرغداری
• - پیش‌بینی سیستم مناسب دفع فاضلاب
• - پیش‌بینی سیستم مناسب دفع لاشه
• - احداث اتاقک کشتارگاه و کالبدگشایی
• - فراهم آوردن امکانات بهداشتی برای کارگران
• - مدیر فنی و سرپرست
• - حصارکشی محوطه مرغداری

حداقل فاصله مجاز بین واحدهای مرغداری با واحدهای دامداری و مرغداری دیگر در ضوابط نظام دامداری تعریف‌شده است. فاصله مناسب بین سالن‌ها در یک واحد مرغداری گوشتی 15 تا 20 متر است و در یک واحد مرغداری تخم‌گذار این فاصله را 50 تا 100 متر در نظر می‌گیرند. بهتر است فاصله بین سالن‌ها، خیابان کشی شده و خیابان‌ها آسفالت باشد تا در هنگام شیوع بیماری‌ها امکان شستشو و ضدعفونی کردن مسیرها وجود داشته باشد. احداث حوضچه ضدعفونی ویژه‌ی افراد، در محل درب ورودی هریک از سالن‌های مرغداری الزامی است، به‌طوری‌که تمام افراد قبل از ورود به سالن مجبور به عبور از داخل حوضچه باشند. علاوه بر آن در محل درب ورودی واحد مرغداری باید یک حوضچه ضدعفونی برای افراد (مشابه حوضچه درب ورودی سالن‌ها) و یک حوضچه ضدعفونی برای وسایل نقلیه ساخته شود.

در مناطق خشک، به‌منظور دفع بهداشتی فاضلاب حاصل از شستشوی ظروف و سالن‌ها چاهک‌های حفر می‌شوند و لازم است فاصله مجاز آن‌ها از منابع تأمین آب زیرزمینی رعایت شود تا آلودگی از طریق نشت به منابع تأمین آب انتقال نیابد. بدیهی است که این فاصله به بافت خاک و سطح ایستایی آب‌های زیرزمینی در منطقه بستگی دارد. در مناطقی که سطح آب‌های زیرزمینی بالاست حوضچه‌های سیمانی فاضلاب (سپتیک تانک) در نزدیکی سالن‌ها و داخل زمین احداث می‌شوند. این حوضچه‌ها باید دارای ظرفیت کافی بوده و با درپوش مناسب بسته شوند.

انداختن مرغ‌ها و جوجه‌های تلف‌شده در مسیر‌ها و خارج کردن آن‌ها از واحد مرغداری ممنوع است؛ بنابراین در هر واحد مرغداری پیش‌بینی‌های لازم برای دفع بهداشتی لاشه‌ها ضروری است و برای این منظور احداث چاهک‌های دفن لاشه یا نصب کوره‌های لاشه سوز در مکان مناسب پیشنهاد می‌شود. چاهک‌های دفن لاشه باید در نقاط دور از منابع تأمین‌ آب زیرزمینی حفر شوند و دارای درپوش محکم باشند. کوره‌ی لاشه سوز با در نظر گرفتن جهت وزش باد در دورترین نقطه از سالن‌ها نصب می‌شود، به‌طوری‌که بر بهداشت واحد مرغداری و مناطق مسکونی اطراف تأثیر بد نداشته باشد.

کشتار و کالبدگشایی مرغ‌ها یا جوجه‌ها در داخل سالن‌ها و محوطه مرغداری ازنظر بهداشتی صحیح نیست؛ بنابراین در هنگام طراحی واحدهای مرغداری باید مکان مناسبی به‌عنوان اتاقک کشتارگاه و کالبدگشایی پیش‌بینی شود. برای این منظور می‌توان مکانی با مساحت 12 تا 30 مترمربع را در واحدهای مرغداری طراحی و احداث کرد. کف و دیوارهای این اتاقک با مصالح ساختمانی قابل شستشو و ضدعفونی (کاشی یا سیمان نرم) ساخته می‌شود. اجرای سیستم دفع فاضلاب و لوله‌کشی آب سرد و گرم در این اتاقک ضروری است. کارگران، مدیر فنی و سرپرست واحد‌های مرغداری در ارتباط مستقیم و روزانه با مرغ‌ها یا جوجه‌ها هستند و چنانچه شرایط بهداشتی مناسب برای آن‌ها فراهم نشود، امکان انتقال بیماری‌ها افزایش می‌یابد؛ بنابراین در ساختمان‌های مسکونی و دفتر مدیریت باید سرویس‌های بهداشتی مناسب (دستشویی، توالت و حمام) مجهز به آب گرم پیش‌بینی و احداث شوند. علاوه بر این نصب یک دستشویی و پیش‌بینی رخت‌کن در اتاقک ورودی هر یک از سالن‌ها ضروری است. دورتادور محوطه واحدهای مرغداری باید حصارکشی شود. در این صورت امکان ورود حیوانات و نزدیک شدن آن‌ها به سالن وجود نداشته و رفت‌وآمد افراد نیز تنها از طریق درب اصلی مرغداری خواهد بود. حصارکشی واحدهای مرغداری با استفاده از دیوار (دیوارهای آجری، بلوک سیمانی و سنگی)، فنس‌های بافته‌شده از مفتول‌های فلزی، سیم‌خاردار یا ترکیبی از این‌ها با ارتفاع 5/1 تا 2 متر انجام می‌شود.

مراحل اجرای سالن‌های مرغداری:

1) تهیه و اجرای فونداسیون شامل قالب‌بندی - آرماتوربندی - نصب بولت‌ها و بتن‌ریزی با عیار 350 کیلوگرم بر مترمکعب

2)  ساخت، رنگ‌آمیزی و نصب اسکلت فلزی پیچ و مهره‌ای.

3)  تهیه و اجرای پوشش سقف با ورق گالوانیزه رنگی ذوزنقه فولاد مبارکه اصفهان به ضخامت 0.5 میلی‌متر و توری مرغی گالوانیزه گرم و پشم‌شیشه 2 اینچ با فویل آلومینیوم

4) تهیه و نصب و رنگ‌آمیزی پروفیل کشی جهت نصب ساندویچ پانل از جنس قوطی.

5) تهیه و اجرای پوشش دیوار از ساندویچ پانل دیواری دو رو ورق 5 سانتی با عایق پلی یورتان.

6) تهیه و اجرای پوشش دوم سقف ( سقف کاذب ) با ساندویچ پانل دیواری یکرو ورق 3 سانتیمتری با عایق پلی یورتان

7) تهیه و نصب درب‌های سالن و اتاق سرویس از جنس UPVC

8) تهیه و نصب فلاشینگهای موردنیاز برای زوایای مختلف از ورق گالوانیزه رنگی فولاد مبارکه اصفهان به ضخامت 0.5 میلی‌متر

9) تهیه و نصب پنجره های اتاق سرویس از جنس UPVC

10) تهیه و نصب و آب‌بندی سنگ قرنیز داخلی سالن به ارتفاع 40 سانتیمتر

11) تهیه و اجرای بتن لیسه ای به ضخامت 10 سانتیمتر

12) تعبیه محل نصب تجهیزات و ادوات مرغداری

13) اجرای گالری در محل خنک‌کننده‌ها در دو طرف سالن‌ها جهت حفاظت پد کولینگها و ایجاد سرمای مضاعف و افزایش عمر خنک‌کننده